Αποκατάσταση διατηρητέας έπαυλης και προσθήκη παράσπιτου και πισίνας.
θέση: Δράμα
αρχιτεκτονική μελέτη: Λίζα Τικταπανίδου, Αγγελική Τσιάντου
στατική μελέτη: Δημήτρης Αγγέλου
μελέτη αποκατάστασης ζωγραφικού και ανάγλυφου διακόσμου: Διονύσης Καπιζιώνης
εμβαδόν διατηρητέου: 360 τ.μ.
εμβαδόν παράσπιτου: 110 τ.μ.
έτος: 2009-2012
Η μελέτη, ανακοινώθηκε στο 2ο Διεπιστημονικό Συνέδριο “Ιστορίας Δομικών Κατασκευών”, που συνδιοργανώθηκε από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Δ.Π.Θ., την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Αν. Μακεδονίας και Θράκης και το Δήμο Ξάνθης, το Δεκέμβριο του 2014.
Η έπαυλη της οποίας η Μελέτη Αποκατάστασης – Επανάχρησης παρουσιάζεται στο άρθρο αυτό, αποτελεί ένα από τα πιο αξιόλογα δείγματα της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης της Δράμας και ένα από τα λίγα που διαθέτουν αξιόλογο τοιχογραφικό διάκοσμο. Περιβάλλεται από έναν επιβλητικό κήπο σχεδιασμένο με βάση δυτικά πρότυπα και προβάλλει στο βάθος μιας αλέας με ψηλά δένδρα, διαμορφώνοντας ένα μοναδικό δείγμα αστικής μονοκατοικίας με κήπο στην πόλη.Μορφολογικά το κτίριο συνδυάζει τα βασικά αναγεννησιακά στοιχεία των νεοπαλλαδιανών επαύλεων με διακοσμητικές λεπτομέρειες της art Nouveau.Το 1989 και 1990, από το τότε ΥΠ.ΠΟ., “το κτίριο μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του” χαρακτηρίζεται “έργο τέχνης” και “ιστορικό διατηρητέο μνημείο” αντίστοιχα.
Η συνολική επιφάνεια του κτιρίου είναι 360 τ. μ. και αναπτύσσεται σε τρεις στάθμες. Το υπερυψωμένο ισόγειο και ο όροφος αποτελούσε την κυρίως κατοικία ενώ στο ημιυπόγειο υπήρχαν οι βοηθητικοί χώροι.Ο κήπος, έχει εμβαδόν 2.300 τ. μ., είναι διαμπερής και ένα τμήμα του πίσω από τη διατηρητέα κατοικία το καταλαμβάνει ένα σύγχρονο πολυώροφο κτίριο κατοικιών.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, η έπαυλη κατοικήθηκε από διάφορους ιδιοκτήτες και ενοικιαστές που πραγματοποίησαν ποικίλες επεμβάσεις, αλλοιώνοντας στοιχεία της αρχικής τυπολογικής του οργάνωσης και του φέροντα οργανισμού του. Η εγκατάλειψη των τελευταίων ετών είχε σαν αποτέλεσμα την κλοπή των εξωτερικών κουφωμάτων και εκτεταμένες φθορές σε στέγη, σοβάδες και πατώματα.
Η μελετητική μας ομάδα, εκπόνησε μια Μελέτη Αποκατάστασης και Επανάχρησης της έπαυλης με βάση τη φιλοσοφία των μελετών αποκατάστασης. Βασίστηκε στην αποτύπωση και τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης (παθολογία υλικών, τρόποι κατασκευής κ.ά), σε συνδυασμό με τη διερεύνηση του εσωτερικού ζωγραφικού διακόσμου, σε συνεργασία με την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας. Στόχοι της μελέτης ήταν η αποκατάσταση των όψεων και των εσωτερικών χώρων με τις αναγκαίες βελτιώσεις για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών των νέων ιδιοκτητών, η αντισεισμική θωράκιση του κτιρίου, και ο εκσυγχρονισμός των Η/Μ εγκαταστάσεων, με σεβασμό προς τα ιδιαίτερα κατασκευαστικά και μορφολογικά στοιχεία του κτιρίου.
Το κτιριολογικό πρόγραμμα περιλάμβανε:
κουζίνα, καθιστικό,
δύο χώρους γραφείων,
ξενώνα και χώρο πολλαπλών δραστηριοτήτων στο ημιυπόγειο,
τρία υπνοδωμάτια που το καθένα τους να διαθέτει ιδιαίτερο λουτρό
χώρο πλυντηρίου, κελάρι και σάουνα στο ημιυπόγειο,
χώρο στάθμευσης και «παράσπιτο» με μικρή πισίνα στον κήπο.
Ο περιβάλλων χώρος αποκαθίσταται σύμφωνα με τον χαρακτήρα του σαν «κήπος προβολής και περιπάτου», με την προσθήκη ήπιων ανάγλυφων με συστάδες φυτικού υλικού αριστερά και δεξιά της κεντρικής αλέας. Παράλληλα με το δυτικό όριο του οικοπέδου σχεδιάσθηκε μικρή γραμμική πισίνα σε μορφή “στέρνας” παρακολουθούμενη από ένα ισόγειο “παράσπιτο”, σε άμεση σχέση με την αυλή, για τις θερινές δραστηριότητες της κατοικίας.
Οι εργασίες αποκατάστασης ξεκίνησαν το 2010 και διεκόπησαν το 2012,αφήνοντας το έργο ανολοκλήρωτο.
